|
|
۹-ز) تربیت کارشناسان خبره در شناخت موضوعاتی که در سازمان تجارت جهانی مطرح است.
۱۰-ز) تقویت زیرساختهای علمی مربوط به تجارت جهانی از لحاظ حقوقی و علمی و به کارگیری تجربیات کشورهای دیگر برای افزایش توانایی و قدرت چانهزنی هیاتهای ایرانی مذاکرهکنندهدر نشستهای دو یا چند جانبه .


ک) نتایج مطالعات صورت گرفته در بخش صنعت با بررسی که از شاخصهای ارزیابی صنعتی ایران از جمله ارز بری, ارزش افزوده, استعمال, نرخ دستمزدها, بهره وری و … انجام پذیرفته است, نشان میدهد که به لحاظ موقعیت داخلی, تنها برخی صنایع کشور نظیر صنایع غذایی یا نساجی از مزیت و جایگاه نسبتاً مطلوب در مقایسه با سایر صنایع برخوردار میباشند لیکن از دیدگاه مقایسه تطبیقی در سطح بینالمللی اغلب صنایع کشور از مزیت نسبی ضعیفی برخوردار میباشند که به راحتی قدرت رقابت آن ها را در صحنه بینالمللی فراهم نخواهد ساخت. همچنین نتایج مطالعات دیگری در این خصوص با بهره گرفتن از شاخص مزیت نسبی آشکار در میان طبقات مختلف نه گانه صنعت کشور قابل توجه است.
در سال های گذشته واردات نساجی و پوشاک کشور به مراتب بیش از واردات خودرو و قطعات و لوازم مربوطه بوده است. نکته قابل توجه در این است که کل واردات قطعات و لوازم خودرو (که ورودی صنعت مونتاژ خودرو را شامل می شود) در حدود ۵ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۰ بوده (۷۰ درصد از کل واردات گروه خودرو که اگر مواد اولیه دیگر مانند فولاد، رنگ و …. اقلام دیگر را نیز در نظر بگیریم از ۸۰ درصد نیز فراتر خواهد رفت.)، اما واردات الیاف و نخ (که ورودی صنعت نساجی است) در حدود ۷۰۰ میلیون دلار (۷ درصد از کل واردات گروه نساجی و پوشاک) می باشد. این مقایسه به روشنی بیانگر این است که چگونه یک صنعت با بازار داخلی کاملا محافظت شده و مونتاژ قطعات وارداتی حمایت شده و صنعتی دیگر با واردات ویرانگر کالای نهایی به نابودی کشیده می شود. با بروز بحران ارزی کشور و افزایش نرخ ارز، صنایع خودروسازی به مرز ورشکستگی کشیده شده و صنایع نساجی/پوشاک جانی تازه گرفتند که نشان میدهد چگونه رشد خودرو سازی به دلارهای نفتی (ارزان) وابستگی داشته است.
در این بخش به اهم مشکلات و محدودیتها و مقررات اقتصادی کشور و همچنین چالشهای امنیتی در آستانه پیوستن به سازمان تجارت جهانی اشاره شد؛ قابل توجه اینکه برخی از این مشکلات با پیوستن به سازمان تجارت جهانی برطرف و برخی دیگر تشدید میشوند.
گفتار دوم : تاثیر الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی برصنایع خودرو سازی
۱-۲-۵)صنایع خودروسازی : شامل تمام بخشهای طراحی، توسعه، تولید، بازار و فروش لوازم نقلیه موتوری است. مجموعه شرکتها و کارخانجاتی که درطراحی،ساخت ، بازاریابی و فروش وسایل نقلیه موتوری دخیل هستند، بخشی از این صنعت هستند. در سال ۲۰۰۸، بیش از ۷۰ میلیون وسیله نقلیه موتوری که شامل خودروهای معمولی و خودروهای تجاری میشود در سراسر جهان تولید شده است. هنگامی که بازار در آمریکا و ژاپن راکد بود، آسیا و آمریکای جنوبی بسیار رشد کردند و قدرتمند شدند. همچنین از بازارهای بزرگ روسیه، برزیل، هند وچین هم اینگونه بنظر میرسد که بسیار سریع رشد کردهاند.
صنعت خودروسازی پس از صنعت نفت بزرگترین صنعت در ایران است. ایران با ساخت ۱،۳۹۵،۴۲۱ دستگاه خودرو و ۳۵،۹۰۱ دستگاه خودروی تجاری (در سال ۲۰۰۹)دوازدهمین خودروساز بزرگ دنیاو بزرگترین خودروساز خاورمیانه شده است. در سال ۲۰۰۹ ایران از لحاظ سرعت رشد صنعت خودرو مقام پنجم دنیا را پس از چین، تایوان، رومانی و هند کسب کرد[۵۸].
به نقل از دبیر انجمن قطعه سازان ” [۵۹]با عملی شدن توافقات هسته ای و برداشتن تحریم ها و موانع موجود ، صنعت خودرو شاهد تحولات چشم گیری خواهد بود تحولاتی که میتواند نقش مؤثری در توسعه محصول ، کیفیت خودروها و مشارکت های بینالمللی داشته باشد ساسان قربانی در گفت وگو با خبر خودرو ، افزود : هر چند توافقات اولیه صورت گرفته است اما نکته مهم در مذاکرات اخیر عملیاتی شدن توافقات است که در صورتی که محقق شود نقش مؤثری در همکاری گسترده شرکت های معتبر خارجی با خودروسازان ایرانی خواهد داشت . وی گفت : البته در جریان برگزاری دومین کنفرانس بینالمللی صنعت خودرو بسیاری از شرکت های معتبر دنیا به صراحت علاقه مندی شان را نسبت به همکاری با خودروسازان ایرانی اعلام نمودند .
سناریویی که برخی از شرکت های خودروسازی و قطعه سازی در راستای توافقات اخیر و رفع تحریم ها پیشبینی میکنند توسعه واردات به کشور است چرا که بواسطه رفع تحریم ها منابع مالی آزاد شده امکان دارد به سمت واردات سوق داده شود . وی افزود : امید است که به طور جدی پیشبینی های لازم برای ممانعت از این اقدام صورت گیرد زیرا در صورت محقق شدن چنین سناریویی صنعت و تولید و همچنین اقتصاد ملی صدمه دیده و در این جریان اشتغال موجود در کشور از دست خواهد رفت دبیر انجمن قطعه سازان در ادامه به رشد تولید خودرو در سال ۹۳ اشاره کرد و اظهار داشت : آمارها نشان داد که رشد صنعت خودرو در سال ۹۳ به توسعه اقتصادی کشور نیز کمک کرد ، بنابرین نباید فرصتی را که در این سال ها برای صنعت خودرو فراهم شده و با چنگ و دندان حفظ نمودیم را از دست بدهیم . قربانی گفت : باید شرایطی فراهم شود که پس از عملیاتی شدن توافقات و رفع تحریم ها ، کشورهای صاحب تکنولوژی و دانش روز دنیا در همکاری مشترک و در قالب جوینت ونچر و مشارکت اقدام به تولید در ایران نمایند و واردات محصول نهایی و مونتاژ کاری محور نباشد چرا که قطعاظ این امر به نفع صنعت خودرو ایران نخواهد بود و هیچ گونه انتقال دانش و تکنولوژی را به همراه نخواهد داشت سخنگوی شورای سیاست گذاری خودرو افزود : امروز زیرساختی که در کشور برای صنعت خودرو وجود دارد زیر ساخت با ارزشی است و علی رغم همه تحریم ها و مشکلات ، هم اکنون صنعت خودرو ایران در رنکینگ ۱۷ و ۱۸ دنیا قرار دارد که رنکینگ قابل قبولی است که با نهایی شدن توافقات پیشبینی می شود که تولید در سال ۹۴ نیز با رشد همراه شده و به رنکینگ بهتری در دنیا دست یابیم و در سایه تلاش و عنایت خداوند بزرگ در افق ۱۴۰۴ جزء ۱۰ کشور برتر دنیا و ۵ کشور بزرگ تولید کننده خودرو در آسیا قرار گیریم . قربانی همچنین در خصوص تأثیر توافقات اخیر بر قیمت خودرو پرداخت و گفت : توافقات اخیر قطعات بر روی قیمت محصولات تأثیر خواهد گذاشت .زمانی که تولید رقابتی با سطح کیفی بالا و خدمات مطلوب صورت میگیرد ، قطعاً مشتری راضی خواهد شد . زمانی که تیراژ مناسب بوده و مانند همه کشورها تولید به روز باشد ، صنعت خودرو قوی خواهد شد و مردم نیزبه محصولات داخلی اقبال نشان خواهند داد . البته ما در کوتاه مدت شاهد کاهش قیمت نخواهیم بود ، چون هنوز اتفاقی نیفتاده است . وی تأکید کرد : زمانی که محصول به روز با کیفیت ، رقابتی و در مقیاس اقتصادی تولید و ارائه شود قیمت نیز رقابتی شده و کیفیت نیز در کلاس جهانی خواهد بود و خدمات هم متناسب با آن ها رشد خواهد کرد و همه این ها یعنی رضایتمندی مشتری و توفیق صنعت خودرو و قطعه سازی کشور نگران بازگشت به مونتاژ و رشد واردات پس از لغو تحریمها هستیم[۶۰]
تعاریف بهره وری :
علیرغم اینکه امروزه کمتر کسی است که واژه بهره وری را نشنیده و درباره آن نوشته هایی چند نخوانده باشد، بهتر است ابتدا به تعریف آن از دیدگاه های مختلف بپردازیم. بهره وری در لغت به معنی قدرت تولید و بارور بودن و مولد بودن به کار رفته و در ادبیات فارسی به بهره وری، با فایده بودن و سودبرندگی معنی شده است(احدینیا،۱۳۸۴).

از نظر سازمان بهره وری ایران، بهره وری نگرشی عقلانی به کار و زندگی است. به عبارتی، یک فرهنگ است که هدف آن، هوشمندانهتر کردن فعالیتها برای یک زندگی بهتر و متعالی است. بهره وری برآیند اثربخشی و کارایی است. بهره وری، در واقع، کاستن از تلفات و به حداکثر رساندن تولید با امکانات تولیدی موجود و همچنین ارتقا کیفیت محصول و خدمات برای بالا بردن سود میباشد(صفارزاده، رضایی و بازدار، ۱۳۸۶)

از نظر سازمان بینالمللی کار[۷۲] (ILO)بهره وری عبارت از رابطه بین ستاده حاصل از یک سیستم تولیدی با داده های به کار رفته مانند زمین، سرمایه، نیروی کار و غیره به منظور تولید آن ستاده است(احدینیا، ۱۳۸۴)
بهره وری به وسیله نسبت مطلوبیتهای حاصله(ستاندهها) بر منابع و آنچه که برای حصول به نتیجه صرف شده(داده ها) بیان می شود. این نسبت یکی از مهمترین شاخص هایی است که ثمربخشی فعالیتها را نشان میدهد(ناظم و پارسی، ۱۳۸۹).
بهره وری یعنی افزایش دائمی و مستمر نسبت ریاضی بین نتایج به دست آمده به منابع به کار رفته و مصرف شده. به بیان سادهتر، بهره وری یعنی تهیه کالاها و خدمتهای بیشتر و بهتر با هزینه و قیمت تمام شده سابق با صرف همان مقدار منابع تولید یا تهیه همان مقدار کالاها و خدمتها با هزینه و قیمت تمام شده کمتر و در واقع با صرف مقدار منابع تولیدی کمتر(طالقانی، تنعمی، فرهنگی و زریننگار، ۱۳۹۰).
گاه بجای واژه بهره وری از کلمات کارایی و اثربخشی استفاده می شود. هر چند که این کلمات دقیقاً معادل تعاریف بهره وری نیستند، لیکن جهت شناخت جنبه های متفاوت بهره وری به کار میآیند.
کارایی: نسبت بازده واقعی به دستآمده به بازدهی استاندارد و تعیین شده (مورد انتظار) کارایی یا راندمان است، یا در واقع نسبت مقدار کاری که انجام می شود به مقدار کاری که باید انجام شود.
اثربخشی: اثربخشی عبارت از درجه و میزان نیل به اهداف(کسب هدف) تعیین شده میباشد. به عبارت دیگر اثربخشی نشان میدهد که تا چه میزان از تلاش های انجام شده نتایج مورد نظر حاصل شده است(استفاده مفید از منابع). (ابطحی و کاظمی، ۱۳۸۰)
بنابرین کارایی عبارت است از انجام درست کارها و اثربخشی عبارت است از انجام کارهای درست و بهره وری ترکیبی از کارایی و اثربخشی است که هردو مقوله را در برمیگیرد. به دیگر سخن بهره وری عبارت است از سنجش وارزیابی بازده و نتایج فعالیتهای یک سازمان در مقایسه با اهداف و حجم منابع مصروفه(عباسیان و مهرگان، ۱۳۸۶).
بهره وری از دیدگاه آژانس بهره وری اروپا[۷۳] (EPA):
الف: بهره وری درجه استفاده مؤثر از هریک از عوامل تولید است.
ب: بهره وری در درجه اول یک دیدگاه فکری است که همواره سعی دارد آنچه را در حال حاضر موجود است، بهبود بخشد. بهره وری مبتنی بر این عقیده است که انسان می تواند کارها و وظایش را هر روز بهتر از روز پیش به انجام رساند.
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی[۷۴](OECD)، مفهوم بهره وری را مساوی با نسبت خروجی تولید به یکی از عوامل تولید دانسته است. به طور کلی میتوان، بهره وری را ارتباط میان مقدار کالاها و خدمات تولید شده، و مقدار منابع مصرف شده در جریان تولید این کالاها و خدمات دانست، که این رابطه، کمی و قابل اندازه گیری است و به صورت نسبت بیان می شود. به عبارت دیگر بهره وری، رابطه بین کیفیت و کمیت منابع مورد استفاده در جریان تولید است. هر قدر صورت کسر بزرگتر از مخرج آن باشد، بهره وری به همان نسبت بیشتر است. بهره وری به ما میگوید که از یک واحد نهاده چند واحد ستاده میتوان به دست آورد(بارانی، علوی، کرمی و سلیمی، ۱۳۹۲)
لذا، بهره وری معیاری است که موارد زیر را شامل می شود؛
۱٫ میزان تحقق اهداف؛
۲٫ چگونگی استفاده کارآمد منابع جهت تولید ؛
۳٫ آنچه به دست آمده در مقابل آنچه امکان داشته است(مککی[۷۵]، ۲۰۰۳).
کارایی و اثربخشی
بهره وری را میتوان به عنوان کاربرد مؤثر و کارآی منابع جهت رسیدن به بازده تعریف نمود. اثربخشی به عنوان سطح بازده تعریف شده است و کارایی به عنوان نسبت بازده ( یا ستانده ) به داده مطرح شده است (برمان[۷۶]، ۱۹۹۸). استفاده از کارایی و اثربخشی درتعریف بهره وری آن را از جامعیت بیشتری در مقایسه با کارایی برخوردار می کند و این امر مورد تأیید اندیشمندان بسیاری است. تا آنجا که برخی از آنان اعتقاد دارند که محدود کردن بهره وری به کارایی موجب ابهام می شود و اطلاعات دقیقی در اختیار سازمان قرار نمیدهد (الگین و کلاین[۷۷]، ۱۹۸۸).
در بخش دولتی علاوه بر سنجش اثربخشی و کارایی، برابری نیز باید مورد سنجش قرار گیرد. سازمان های انتفاعی بیشتر برسنجش کارایی تأکید دارند، در حالی که سازمان های دولتی بر اثربخشی تأکید بیشتری دارند و تنها در سازمان های دولتی به معیار برابری توجه می شود(کلی و سویندل[۷۸]، ۲۰۰۰).
برای اندازه گیری اثربخشی باید بازدههای طولانی مدت و ستاندهها از یکدیگر تشخیص داده شوند. بازدههای بلندمدت اهداف نهایی سازمانها را اندازه گیری میکنند .این چنین اهدافی دوره های زمانی سه تا پنج ساله و گاهی بیشتر را در بر میگیرد. ستانده به عنوان بازدههای مستقیمی که نتایج فوری استراتژی را نشان می دهند، تعریف می شود که اغلب بازدههای کوتاهمدت نامیده میشوند؛ اولین مشکل در اندازه گیری اثربخشی مشخص کردن بازدهها و ستاندههای کلیدی است. بازده برنامه ها معمولا شفاف نیستند، مدیران در زمان تصدی مسئولیتی جدید از طریق سؤالاتی از کارکنان و ذینفعان، می توانند بازدههای مهم سازمان را مشخص کنند(راو و میلر[۷۹]، ۲۰۰۴).
بهره وری منابع انسانی:
بهرهورى نیروى انسانى مهمترین معیار بهرهورى است. زیرا عنصر اساسى در هر گونه تلاش براى بهبود بهرهورى نیروى انسانى است. آلفرد مارشال با ارزشترین سرمایهگذارى را پرورش نیروى انسانى قلمداد مىکند. در تاریخچه بهرهورى ابتدا توجه کمى به بهرهورى نیروى انسانى مىشد و بیشتر پیشرفتها در زمینهاى از بهرهورى بود که آن را بهرهورى سرمایه میخواندند(شریفزاده و محمدیمقدم، ۱۳۸۸).
عامل منابع انسانی به عنوان یک عامل تولید کالاها و خدمات که از یک سو به طور مستقیم در تولید شرکت می کند و از سوی دیگر به عنوان یک عامل هماهنگکننده سایر عوامل تولید شناخته شده است جایگاه ویژهای در بین سایر عوامل تولید دارد. بهره وری منابع انسانی، عبارت است از به دست آوردن حداکثر سود ممکن با بهره گیری و استفاده بهینه از توان، استعداد و مهارت منابع انسانی به منظور تحقق اهداف سازمان. بهره وری نسبت کار انجام شده به کاری که باید انجام میشده نیز اطلاق می شود(ابطحی و کاظمی، ۱۳۸۰)
صفات توانشی، مهارت ها و توانایی هایی هستند که موجب کنش مؤثر فرد میشوند. هوش نمونه ای از یک صفت توانشی است. صفات خلقی، به زندگی هیجانی فرد و سبک رفتاری او مربوطند. این که فرد دوست دارد سریع یا آهسته کار کند ، معمولاً آرام باشد یا بسیار هیجانی و این که تأملی عمل کند یا به صورت تکانشی عمل کند ، همه به خلق و خوی او مربوط است و از فردی به فرد دیگر فرق میکند .

-
- ۱ – attitude ↑
-
- ۲ – personality characteristics ↑
-
- ۳ – perception ↑
-
- ۴ – learning ↑
-
- ۵ – Robbins ↑
-
- ۶ – organizational commitment ↑
-
- ۷ – job Involvement ↑
-
- ۸ – Cohen ↑
-
- ۱ – Chen & Francesco ↑
-
- ۲ – Robbins ↑
-
- ۱ – Perry ↑
-
- ۱ – affective commitment ↑
-
- ۲ – continuance commitment ↑
-
- ۳ – normative commitment ↑
-
- ۴ -Allen & Meyer ↑
-
- ۲ – Moday ↑
-
- ۱- Hallberg & Schaufeli ↑
-
- ۱ – Pollard ↑
-
- ۲ – Pervin & John ↑
-
- ۳ – Five Factor Model ↑
-
- ۱ – McCrae & Costa ↑
-
- ۲ – Neuroticism ↑
-
- ۳ – Extraversion ↑
-
- ۴ – Openness ↑
-
- ۵ – Agreeableness ↑
-
- ۶ – Conscientiousness ↑
-
- ۱ – Porter ↑
-
- ۱ -Fiorito ↑
-
- ۲ – O`Reily, Chatman & Caldwell ↑
-
- ۱ -Mathieu & Zayac ↑
-
- ۲ -Cohen ↑
-
- ۱ -Rabbins ↑
-
- ۱ -Buchen ↑
-
- ۲ -Dunham ,Grube& Castaneda ↑
-
- ۱ -Gellatly ↑
-
- ۱ -Angel & perry ↑
-
- ۱ -Shore ↑
-
- ۱ -Hersy & Blanchard ↑
-
- ۱ -Mathieu & Zajac ↑
-
- ۱ -Yukl & Taber ↑
-
- ۱ -Karmely ↑
-
- ۲ – Robie, C. , Brown, D.J. & Bly ↑
-
- ۱ -Rotenberry , P. F. , Moberg ↑
-
- ۲ -Reid ↑
-
- ۱ – Work Involvement ↑
-
- ۲ – Kanungo ↑
-
- ۳ – Jessica & Sung ↑
-
- ۴ – Workaholism ↑
-
- ۱ – Mudrack ↑
-
- ۲ – Rotenberry , P. F. , Moberg ↑
-
- ۱ – Mishra, P. C. ,Shyam ↑
-
- ۱ – Moynihan & Sanjay ↑
-
- ۲ – Boon ↑
-
- ۳ – Brown ↑
-
- ۱ – Work , Park ↑
-
- ۲ – Katrinli ↑
-
- ۱ – Lopez ↑
-
- ۱ -Dobin ↑
-
- ۲ -Ladal ↑
-
- ۳ -Sigell ↑
-
- ۴ – Vakola ↑
-
- ۵ -Arjeriss ↑
-
- ۱ –Mack Garigoor ↑
-
- ۱ –Laleer & Hall ↑
-
- ۲ -Faris ↑
-
- ۳ -Vanoos ↑
-
- ۱ – Boon & Kurtz ↑
-
- ۱ – Brown ,Steven ↑
-
- – Gordon w.Allport ↑
-
- – J.P.Guilford ↑
-
- R.B.Cattel ↑
-
- – French ↑
-
- ۱ – Carver ↑
-
- ۲ – Scheier ↑
-
- ۱ – Gardner ↑
-
- ۲ – Hale ↑
-
- ۳ – Ferguson ↑
-
- ۴ – Mann ↑
-
- ۱ – Carl , Jung ↑
-
- ۲ – Sheldon ↑
-
- ۳ – Kertchmer ↑
-
- ۱ – George, Kelley ↑
-
- ۱٫ Common traits ↑
-
- ۲٫ Unique traits ↑
-
- ۱٫ Environmental – mold traits ↑
نوجوانان تنها عضو خانواده نیستند که دستخوش تغییرات مهم میشوند. خیلی از والدین در چهل سالگی عمر خود هستند و به ارزیابی مجدد زندگی خویش مشغولند. در حالی که نوجوانان با آینده ای نامتناهی و انتخاب های زیاد مواجه هستند ، والدین آن ها باید به این واقعیت فکر کنند که امکانات شان در حال محدود شدن است. فشارهایی که هر یک از دو نسل با آن ها مواجه هستند ، در جهت مخالف یکدیگر عمل کنند. والدین اغلب نمی توانند درک کنند که چرا فرزند نوجوان آن ها دوست دارد از فعالیت های خانواده فرار کند تا با دوستانش باشد، و نوجوانان نمی توانند بفهمند که والدین می خواهند اعضای خانواده تا جایی که امکان دارد دور هم باشند، زیرا مرحله مهم زندگی بزرگسال، یعنی پدر و مادری کردن، طولی نمی کشد که به پایان میرسد. علاوه بر این، والدین و نوجوانان مخصوصاً نوجوانانی که در اوایل این دوره هستند، از نظر سن مناسب برای واگذار کردن مسئولیت ها و امتیازها، نظیر کنترل بر پوشاک، درسهای مدرسه، و بیرون رفتن با دوستان اختلاف زیادی دارند. والدین معمولاً میگویند نوجوان هنوز برای این نشانه های استقلال آمادگی ندارند، در حالی که نوجوانان معتقدند این امتیازها خیلی وقت پیش باید به آن ها داده می شد (برک[۵۱]،۱۳۸۲).


۲-۱-۶-۲ شکاف نسل
ماهیت روابط خانوادگی در دوران نوجوانی کیفیت خاصی پیدا میکند. در دنیای معاصر وقتی از نوجوان و خانواده صحبت می شود تصویر به خصوص در ذهن اکثر مردم تداعی می شود. مثل این که نوجوان بیشترین اوقات خود را با دوستان سپری میکند، در مقابل خواسته های والدین مقاومت می ورزد و هر نوع مداخله والدین در امور زندگی خویش را تهدیدی به استقلال خود می بیند. به همین دلیل بسیاری از والدین که فرزندان نوجوان دارند، برای آینده نگری آن ها شدیداًً نگرانند. آن ها احساس میکنند که با فرزندان نوجوان خود شکاف عمیقی دارند و رابطه مطلوب گذشته آن ها خدشه دار شده است. مفهوم «شکاف نسل»[۵۲] برای مدتی توجه بسیاری از متخصصان را به خود جلب کردهاست. شکاف نسل یعنی اختلاف عمیق میان ارزشها و نگرشهای دو نسل. هنوز عدهای معتقدند که بخش عمدهای از تعارض میان والدین و نوجوانان ناشی از همین پدیده است .ارزشی که تا حدود زیادی به سن آن ها مربوط می شود. طبیعی است که یک نوجوان بیشتر به آینده خود فکر میکند در حالی که والدین میانسال درگیر حل و فصل مشکلات جاری و ملموس تر زندگی هستند نوجوانان آینده ای آرمانی را تجسم میکنند در حالی که والدین با مشکلات واقعی زندگی دست به گریبانند (احدی و جمهری،۱۳۹۰).
۲-۱-۶-۳ بلوغ جنسی
بلوغ جنسی به دلیل زیستی و شناختی تعارض والد – فرزند بیشتری را به همراه دارد. افزایش تواناییهای نوجوانان در فکر کردن به روابط اجتماعی نیز تنش های خانوادگی را بیشتر می کند (برک، ۱۳۸۲) واضحترین علامت وجود تنش در خانوادههای دارای فرزندان نوجوان، در تعداد و انواع اختلافات موجود بین والدین و نوجوان، بروز می کند.
۲-۱-۶-۴ استقلال طلبی
وقتی کودکان به سن نوجوانی میرسند، خانواده با چالشهای جدیدی دست به گریبان می شود به ویژه راجع به موضوعاتی چون خود پیروی و استقلال امکان دارد والدین دیگر نتوانند اقتدار کامل خود را حفظ کنند، اما در عین حال نمی خواهند اقتدار خود را از دست بدهند. لذا، مواردی مثل تغییر مقررات، محدود سازی و بازنگری در نقش ها که همگی ضروری هستند، غالباً روابط بین دو یا چند نسل را به شدت دگرگون میسازد (گلدنبرگ[۵۳] و گلدنبرگ،۱۳۸۲).
افزایش مناقشات و تنش های خانوادگی اغلب در اوقاتی که نوجوانان در بین اعضای خانواده حضور دارند، بروز میکند. دلایل فراوانی را می توان برای چنین رفتاری بر شمرد که:
-
- به نظر میرسد در خانواده های دارای فرزند نوجوان والدین در تمیز دادن بین آنچه که »از این که برای نوجوانان خود می خواهند و آنچه فرزندان نوجوانشان ممکن است برای خود بخواهد، با دشواری مواجه هستند. این امر موجب میگردد که والدین تمایلی نداشته باشند که به فرزندان اجازه دهند در امور خود تصمیم گیری کنند حتی اگر تصمیماتشان صحیح باشد.
- دلیل دوم برای افزایش تنش در چنین خانواده هایی را می توان در خود طبیعت و ماهیت نوجوانی جستجو کرد . در این مقطع از زندگی، افراد بالغ، تمایلات خودمختاری و استقلال بیشتری از خود بروز میدهند . همسن و سالان و برادران و خواهرانشان از اهمیت بیشتری برخوردار میشوند و نفوذ والدین کاهش مییابد. با این وجود، به دلیل کم تجربگی نوجوانان از امکانات متعددی که میتواند برایشان فراهم شود، منع میگردند اما همچنان در معرض خطر تأثیرپذیری از عقاید کسانی میباشد که همواره با آن ها در می افتند، در واکنش به چنین وضعیتی خانواده باید مرزی ایجاد کند که از نظر کیفی متفاوت باشد و گرنه والدین دیگر نمی توانند با قدرت کامل حکمرانی کنند. وانگهی، خانواده ها دارای فرزندان نوجوان می باید تفاوت های بین اعضای خانواده را به رسمیت بشناسند و آن ها را بپذیرند (گلادینگ[۵۴]، ۱۳۸۲).
۲-۱-۶-۵ مخالفت
پدر و مادر اولین کسانی هستند که بنیاد شخصیت سالم نوجوان را میگذارند. معمولاً والدین، نوجوانان خود را به صورت کودک مینگرند مثل این که گذشت زمان تغییری در او نداده است. درک نکردن نوجوان باعث کشمکش بین آنان و والدین می شود، نوجوانان به خود حق می دهند که در مسایل مربوط به خانه و خانواده اظهار نظر کنند و افکار و عقاید و اعمال اعضای خانواده خود را مورد سئوال قرار دهند. نوجوانان در مقابل تحکم و دستورات والدین مقاومت میکنند (احمدی،۱۳۸۳ ) از جمله خصوصیات دوران نوجوانی مخالفت است. نوجوان با افراد ذی نفوذی که در اطراف هستند به مخالفت بر می خیزد، والدین نیز در دایره مخالفت او قرار دارند. این مخالفت به خاطر تشخص طلبی و کسب استقلال و جداسازی خود از دیگران است.
۲-۲ عوامل مؤثر در بروز اختلالات رفتاری در دوران نوجوانی
عوامل متعددی در بروز رفتارهای غیر منطقی یا اختلال رفتاری افراد مؤثر است. این عوامل به صورت مجموعه ای منسجم زمینه بروز رفتــارهای نابهنجــار را در افراد ایجــاد میکند. لذا برای فردی که دچار اختلال رفتاری میباشد تعیین یک عامل قطعی یا منحصر به فرد غیر ممکن میباشد، بلکه باید به مجموعه این عوامل که در شکل گیری اختلال رفتاری مؤثر میباشند، توجه نمود. از نظر آسیب شناسی روانی معمولاً عوامل مؤثر در بروز اختلالات رفتاری را به سه دسته کلی می توان تقسیم بندی کرد:
الف: عوامل به وجود آورنده: مجموعه عواملی است که هسته اولیه رفتار غیر عادی را در افراد پی ریزی می کند.
ب: عوامل مستعد کننده: که در به وجود آوردن اختلال نقش چندانی ندارند ولی زمینه را برای رشد سریع تر رفتار غیر عادی فراهم میکنند.
ج: عوامل آشکارساز: هنگامی که هسته اولیه رفتار غیر عادی شکل گرفت و شرایط مستعد کننده نیز حــاصــل شد در این وضعیت به طور ظاهراًً ناگهانی رفتار غیر عــادی ظاهر می شود.
مجموع این سه دسته از عوامل (به وجود آورنده ـ مستعد کننده ـ آشکارساز) را تحت عناوین زیر مورد بررسی قرار میدهند:
-
- Forgas,J.P. ↑
-
- Hedonic ↑
-
- Hobbes , T. ↑
-
- Desade , M. ↑
-
- Bentham,J. ↑
-
- Ryan , R. ↑
-
- Kubovy, M. ↑
-
- Kahnema , N. ↑
-
- Schwarz , N. ↑
-
- Diener,C. ↑
-
- Weiner , B. ↑
-
- self – esteem ↑
-
- Cropanzano, R.S. ↑
-
- telic theories ↑
-
- Emmons , R.A. ↑
-
- Ross,M. ↑
-
- goal discrepancy ↑
-
- Csikszentmihalyi,A. ↑
-
- Rice,J.A. ↑
-
- desire ↑
-
- social comparisons ↑
-
- Michalos , A.C. ↑
-
- Taylor , S.E. ↑
-
- adaptation ↑
-
- Allman,A. ↑
-
- Silver , R.L. ↑
-
- Ryff,C.D. ↑
-
- Maslow,A. ↑
-
- self – acceptance ↑
-
- environmental mastery ↑
-
- postitive relations with others. ↑
-
- personal growth ↑
-
- purpose in life ↑
-
- autonomy ↑
-
- Horn,V.J. ↑
-
- Taris , T. ↑
-
- Schaufeli , W. ↑
-
- Scherus , P. ↑
-
- Wissing,V. ↑
-
- Vaneden , C.G. ↑
-
- sense of coherence ↑
-
- affect ↑
-
- cognition ↑
-
- behavior ↑
-
- self – concept ↑
-
- interpersonal relation ↑
-
- experience – sampling (ESH) ↑
-
- Seidlitz , L. ↑
-
- Rusting, C.L. ↑
-
- startle reflex ↑
-
- Eysenck Personality Questionnaire ↑
-
- NEO Presonality Questionnaire ↑
-
- Oxfork Happiness Questionnaire ↑
-
- Goldberg , D. ↑
-
- Doppy , M.N ↑
-
- Konu,A. ↑
-
- Lintonen , T. ↑
-
- Autio , V. ↑
-
- Cantril,H. ↑
-
- Cambell , A. ↑
-
- Ingle hart ,R. ↑
-
- Butt , D.S.& Beiser , M. ↑
-
- Ryff , C.D. ↑
-
- Robinson , L.& Regitier , D. ↑
-
- Haring , M.J. ↑
-
- Stock , W.A. ↑
-
- Okun , M.A. ↑
-
- Wood , W. ↑
-
- Rhodes , N. ↑
-
- Whelan , M. ↑
-
- Sedlitz , L. ↑
-
- Robins , L.& Regier , D. ↑
-
- Crocker , J. ↑
-
- Major, B. ↑
-
- Converse , P.E. ↑
-
- Henert , T. ↑
-
- Krauss , H.H. ↑
-
- Nadler , R. ↑
-
- Boyd , M. ↑
-
- Glenn , N.D. ↑
-
- Gove , W.R.Shin , H. ↑
-
- White , J.M. ↑
-
- Mastekaasa , A. ↑
-
- Gohm , C. ↑
-
- Kurdek , L.A. ↑
-
- Harning – Hardoer , M. ↑
-
- Witter , R.A. ↑
-
- Lee , G.R. ↑
-
- Seccombe, K. ↑
-
- Shahan, C.L. ↑
-
- Style, C.B. ↑
-
- Hughes, M. ↑
-
- Kessler, R.C. ↑
-
- Essexm M. ↑
-
- Pargament, K.I. ↑
-
- Cunningham, M. R. ↑
-
- Ekkusibm C. G. ↑
-
- Strawbringe, W.J. ↑
-
- Shoma, S.J. ↑
-
- Cohen, R.D. ↑
-
- Roberts, R. E. & Kaplan, G. A. ↑
-
- Batson, C.D. ↑
-
- Schoenrak, P.A. ↑
-
- Ventis, W.L. ↑
-
- Colasanto, D. ↑
-
- Shriver, J. ↑
-
- Wilson, w ↑
-
- Lykken, D. T. ↑
-
- Telligen, A. ↑
-
- Schimmack, U. ↑
-
- Funder, D. ↑
-
- Costa, P. T. ↑
-
- McCarae, R. R. ↑
-
- Izard, C. E. ↑
-
- Watson, D. ↑
-
- Clark,L.A. ↑
-
- Anonymous , P. ↑
-
- Butt, D. S. ↑
-
- Beiser, M. ↑
-
- Edwards , J. ↑
-
- Strickland , B.R. ↑
-
- Russo , N.F. ↑
-
- Keita , G.P. ↑
-
- McGrath,E. ↑
-
- Brisco, M. ↑
-
- Weissman, M. M. ↑
-
- Klerman, G. L. ↑
-
- Nolen – Heeksema, S. ↑
-
- Golombok, S. ↑
-
- Fivush , R. ↑
-
- Fabes , R.A. ↑
-
- Martin , C.L. ↑
-
- Zahn – Waxler , C. ↑
-
- Cole , P. ↑
-
- Barrett,R. ↑
-
- cultural self ↑
-
- individualist ↑
-
- collectivist ↑
-
- tradition. ↑
-
- Modernization. ↑
-
- Durkheim , E. ↑
-
- anomie ↑
-
- Urry,H. ↑
-
- Nitschke , J. ↑
-
- Dolski , I. ↑
-
- Jackson , D. ↑
-
- Dalton , K. ↑
-
- Mueller , C. ↑
-
- Rosenkranz , M. ↑
-
- Stedline , R. ↑
-
- Pavot , W. ↑
-
- assertiveness ↑
-
- Drucker ,P.F. ↑
-
- Mackenzie , R.A. ↑
-
- Lakein,A. ↑
-
- Mackenzie , R.A. ↑
-
- Sparks,D.C. ↑
-
- Born , M.W. ↑
-
- Wager.D.S. ↑
-
- Robbins,s. ↑
-
- Miller , L.E. ↑
-
- Dillon , R.D. ↑
-
- webber , R.A. ↑
|
|